Po tygodniowej przerwie spowodowanej świętami, wracamy z cyklem "Konik wie co je!" Tym razem zagłębimy się w temat jednego z głównych źródeł energetycznych dla człowieka - węglowodanów. Zapraszamy do lektury wszystkich Koników!

Czym są węglowodany?

Węglowodany, zwane także cukrami, są to związki organiczne zbudowane z węgla, wodoru i tlenu. Pełnią wiele funkcji w organizmie człowieka. Przede wszystkim stanowią jedno z głównych źródeł energetycznych (1g = 4 kcal). Są także materiałem budulcowym dla komórek. Zalecana minimalna ilość jaką należy spożyć w ciągu doby wynosi 130 g. Rozróżniamy węglowodany proste i złożone.

Czym różnią się cukry proste od złożonych?

Na węglowodany proste składają się pojedyncze cząsteczki cukru. Nie rozkładają się one na mniejsze części i są szybko wchłaniane w przewodzie pokarmowym. Cukry złożone są z kolei zbudowane z wielu cukrów prostych połączonych w łańcuchy. W ich przypadku proces trawienia jest dłuższy – cząsteczki rozkładają się na coraz mniejsze i są stopniowo uwalniane do krwi. Cukry proste dają nagły zastrzyk energii, ale jest to stan krótkotrwały, po którym organizm potrzebuje kolejnej dawki. Węglowodany złożone dostarczają stałą dawkę energii przez dłuższy czas, co zdecydowanie poprawia możliwości wysiłkowe organizmu.
 

Gdzie znajdziemy cukry złożone?
 

Polisacharydy, czyli węglowodany złożone, stanowią bogate źródło witamin, minerałów i błonnika. Zaleca się, aby stanowiły one 50% dziennej porcji kalorii. Wśród głównych cukrów złożonych wyróżnia się skrobię i błonnik.
 

Najlepszym źródłem węglowodanów będą zatem:

• Warzywa – w szczególności zielone np. seler, kapusta, szpinak;
• Ziemniaki, ryż brązowy, kasza, makaron;
• Owoce np. banany, pomarańcze, jabłko;
• Produkty zbożowe np. ciemne pieczywo, płatki zbożowe, makaron, musli;

„Puste kalorie”

Czysty cukier jest źródłem tzw. pustych kalorii. Oznacza to, że czerpiemy z niego jedynie energię, natomiast nie ma w nim żadnych potrzebnych organizmowi składników odżywczych. Dlatego też spożycie czystego cukru i produktów o jego wysokiej zawartości należy ograniczyć do minimum. Cukry proste możemy bez trudu dostarczyć w produktach naturalnych, czyli w warzywach, owocach lub mleku. Dzięki temu zyskamy cenne witaminy i minerały.

Przez węglowodany do nadwagi...

Częste spożywanie przetworzonej żywności, bogatej w cukier rafinowany (cukry) powoduje nadwyżki kaloryczne. Jeżeli nie spożytkujemy na pracę dużej ilości dostarczonej energii, glukoza zawarta w węglowodanach przekształci się w tłuszcz. To prosta droga do nadwagi, otyłości, a także cukrzycy typu 2.

Materiał przygotował dietetyk - Krzysztof Goleń. Chętnych zapraszamy na odpłatne indywidualne konsultacje dietetyczne. Wszystkie informacje dostępne pod numerem telefonu – 690 018 030, a także pod adresem e-mail – dietetyk@talent.waw.pl.